tenuis

tenuis
tĕnŭis, e (in the poets also as dissyl. tēnuis, and hence sometimes written ten-vis, Lucr. 1, 875; 2, 232; 3, 232 al.; cf.

tenuia and tenuius, trisyl.,

id. 4, 66; 4, 808; 3, 243, v. Carey, Lat. Prosody, § 47), adj. [root in Sanscr. tanu; ten., Gr. teinô; prop. stretched out, drawn out; v. teneo; hence], thin, fine, close, etc. (syn.: gracilis, exilis).
I.
Lit.
1.
Of texture, fine, thin:

subtemen,

Plaut. Merc. 3, 1, 20:

vestes,

Tib. 2, 3, 53:

vestes,

Ov. A. A. 3, 707:

amictus,

id. M. 4, 104:

togae,

Hor. Ep. 1, 14, 32:

toga filo tenuissima,

Ov. A. A. 3, 445:

tunicae,

id. F. 2, 319:

natura oculos membranis tenuissimis vestivit et saepsit,

Cic. N. D. 2, 57, 142:

pellis,

Ov. A. A. 3, 77:

arietes tenuioris velleris,

Col. 7, 2, 5.—
2.
Of substance, thin, rare, fine:

tenue caelum (opp. crassum),

Cic. Fat. 4, 7; so,

tenue purumque caelum,

id. Div. 1, 57, 130: aër, rare (with purus), id. N. D. 2, 16, 42; cf.:

aethereus locus tenuissimus est,

id. ib. 2, 15, 42:

capilli,

Ov. Am. 1, 14, 5:

comae,

Tib. 1, 9, 68:

rima,

Ov. M. 4, 65:

vinum,

thin, watery, Plin. 14, 9, 11, § 80; 15, 28, 33, § 110; 23, 1, 22, § 39:

aqua,

clear, Ov. F. 2, 250; cf.

sanguis (opp. crassus),

Plin. 11, 38, 90, § 221:

agmen (militum),

Liv. 25, 23, 16:

acies,

Tac. A. 1, 64; cf.

pluviae,

Verg. G. 1, 92.—
3.
Of form, slim, thin, lank, slender, fine:

penna,

Hor. C. 2, 20, 1:

cauda (piscis),

Ov. M. 4, 726:

acus,

id. Am. 3, 7, 30:

tabellae,

Mart. 14, 3, 1:

nitedula,

thin, lank, meagre, Hor. Ep. 1, 7, 29; cf.:

canes macie tenues,

Nemes. Cyn. 137:

Gellius,

Cat. 89, 1:

Thais,

Mart. 11, 101, 1:

umbra (defuncti),

Tib. 3, 2, 9; cf.:

animae (defunctorum),

Ov. M. 14, 411; id. F. 2, 565. —
4.
Of sounds, weak, thin: vox, Pompon. ap. Macr. S. 6, 4, 12 (Com. Rel. v. 59 Rib.); Quint. 11, 3, 32. —
B.
Transf., in gen., little, slight, trifling, poor, mean, etc.:

oppidum tenue sane,

Cic. Verr. 2, 2, 22, § 53; cf.:

magnae quondam urbis tenue vestigium,

Plin. 3, 4, 5, § 32:

murus,

Cic. Rep. 4, 4, 4:

amnis,

Plin. 3, 5, 9, § 53:

aqua,

shallow, Liv. 1, 4, 6; Ov. F. 2, 250; Quint. 12, 2, 11:

rivulus,

Cic. Rep. 2, 19, 34:

sulcus,

Verg. G. 1, 68:

foramen,

Plin. 16, 36, 66, § 165:

intervallum,

id. 31, 2, 2, § 4:

insignis tenui fronte Lycoris,

Hor. C. 1, 33, 5:

tenuem victum antefert copioso,

Cic. Tusc. 3, 20, 49; so,

victus,

id. Fin. 2, 28, 90; id. Lael. 23, 86; Hor. S. 2, 2, 53:

mensa,

id. C. 2, 16, 14:

cibus,

Phaedr. 4, 13, 7:

tenuissimum patrimonium,

Auct. Her. 4, 38, 50:

opes,

Cic. Quint. 1, 2:

res (familiaris),

Hor. Ep. 1, 20, 20; cf.

census,

id. ib. 1, 7, 56:

honores,

Nep. Milt. 6, 2:

praeda,

Caes. B. G. 6, 35:

tenuissimum lumen,

Cic. N. D. 2, 19, 50:

pumex,

i. e. light, Prop. 3 (4), 1, 8. — Transf., of poor persons:

tenuis (opp. locuples),

Cic. Off. 2, 20, 70:

servus sit an liber, pecuniosus an tenuis,

id. Inv. 1, 25, 35:

fortunae constitui tenuiorum videbantur,

id. Sest. 48, 103; cf.:

locupletissimi cujusque census extenuarant, tenuissimi auxerant,

id. Verr. 2, 2, 55, § 138:

tenuis et obaeratus,

Suet. Caes. 46:

Regulus,

Plin. Ep. 2, 20, 13.—With gen.:

tenuis opum,

Sil. 6, 19.—
II.
Trop.
A.
Fine, nice, delicate, subtle, exact (syn.:

elegans, subtilis): tenuis et acuta distinctio,

Cic. Ac. 2, 14, 43; cf.:

tenues autem differentias (praecepta) habent,

Sen. Ep. 94, 35:

(oratores) tenues, acuti,

Cic. Or. 5, 20; so,

orator,

id. ib. 24, 81; Quint. 12, 10, 21:

aures,

Lucr. 4, 913:

cura,

Ov. P. 4, 6, 37:

Athenae,

elegant, Mart. 6, 64, 17:

rationes latiore specie, non ad tenue limatae,

Cic. Ac. 2, 20, 66:

textum dicendi,

Quint. 10, 1, 64.— Subst.: tĕnŭe, is, n., that which is subtle (opp. comprehensibile), Lact. 7, 4, 12.—
B.
Transf. (acc. to I. B.), weak, trifling, insignificant, mean, low:

cum tenuissimā valetudine esset,

weak, feeble, delicate, Caes. B. G. 5, 40:

tenuis atque infirmus animus,

id. B. C. 1, 32:

ingenium (opp. forte),

Quint. 10, 2, 19:

tenuis et angusta ingeni vena,

id. 6, 2, 3: tenuis exsanguisque sermo, Cic. de Or. 1, 13, 57; Quint. 8, 3, 18:

in ininimis tenuissimisque rebus labi,

Cic. de Or. 1, 37, 169:

tenuissimarum rerum jura,

id. Caecin. 12, 34:

artificium perquam tenue et leve,

id. de Or. 1, 28, 129:

grammatica, ars tenuis ac jejuna,

Quint. 1, 4, 5:

inanis et tenuis spes,

Cic. Rosc. Com. 14, 43; cf.:

spes tenuior,

id. Att. 3, 19, 2:

suspitio,

id. Caecin. 15, 43:

causa tenuis et inops,

id. Fam. 9, 12, 2:

curae,

Verg. G. 1, 177:

gloria,

id. ib. 4, 6:

damnum,

Tac. A. 12, 39:

negotia paulo ad dicendum tenuiora,

Quint. 12, 9, 8:

nec sua plus debet tenui Verona Catullo,

i. e. to the author of trifling, amorous lays, Mart. 10, 103, 5; v. tenuo, II. —
2.
Esp., of rank, standing, etc., low, inferior, common:

tenuiores,

men of lower rank, the lower orders, Cic. Leg. 3, 10, 24; cf.:

tenuis L. Virginius unusque de multis,

id. Fin. 2, 20, 66:

tenuissimus quisque,

id. Verr. 2, 1, 47, § 123:

homines,

id. Mur. 34, 70; cf.:

commoti animi tenuiorum,

id. ib. 23, 47:

si obscuri erunt aut tenues,

id. Part. Or. 34, 117:

qui tenuioris ordinis essent,

id. Leg. 3, 13, 30:

adulescentes tenui loco orti,

Liv. 2, 3, 2. — Hence, adv.: tĕnŭĭter.
1.
Lit.
a.
Thinly:

alutae tenuiter confectae,

Caes. B. G. 3, 13.—
b.
Indifferently, poorly: Da. Quid rei gerit? Ge. Sic, tenuiter. Da. Non multum habet, Quod det, etc., Ter. Phorm. 1, 2, 95.—
2.
Trop.
a.
Finely, acutely, exactly, subtilely:

tenuiter disserere,

Cic. Or. 14, 46:

tenuiter multa, multa sublimiter tenere,

Plin. Ep. 4, 27, 1:

scribere (with argute),

id. ib. 6, 21, 4:

tenuiter et argute multa disserit,

Gell. 6, 2, 6.— Comp.:

illae (argumentationes) tenuius et acutius et subtilius tractantur,

Cic. Inv. 2, 16, 51.—
b.
Lightly, slightly, superficially:

mihi nimium tenuiter Siculorum erga te voluntatis argumenta colligere videor,

Cic. Verr. 2, 2, 65, § 157; Auct. Her. 3, 8, 15; 4, 36, 48.— Sup.:

tenuissime aestimare,

Cic. Verr. 2, 4, 16, § 35.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • Tenuis — Ten u*is, n.; pl. {Tenues}. [NL., fr. L. tenuis fine, thin. See {Tenuous}.] (Gr. Gram.) One of the three surd mutes [kappa], [pi], [tau]; so called in relation to their respective middle letters, or medials, [gamma], [beta], [delta], and their… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Tenuis — (lat.), dünn. Tenuissimus, sehr dünn. Daher Tenue intestinum, der Dünndarm. Tenŭes, die scharfen (harten) Mitlaute p, t, k, s.u. Laute II. B) b) aa). Tennität, 1) Dünnheit, Magerkeit; 2) Armuth, Armseligkeit; 3) Geringfügigkeit …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Tenŭis — (lat.), alte Bezeichnung der tonlosen Konsonanten p, t, k; s. Lautlehre …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Tenuis — (lat., Mehrzahl tenues), alte Bezeichnung der tonlosen Konsonanten p, t, k (s. Laut) …   Kleines Konversations-Lexikon

  • tenuis — index inconsiderable, negligible, petty, poor (inferior in quality), slight Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • tenuis — [ten′yo͞o is] n. pl. tenues [ten′yo͞o ēz΄] [ML < L, THIN: used as transl. of Gr psilos, bare, unaspirated (so applied by Aristotle)] Phonet. an unaspirated voiceless stop …   English World dictionary

  • Tenuis — Tenues (Singular: Tenuis) sind, neben den Media und den Aspirata, Formen der altgriechischen Konsonanten. Die Tenues (lat. schwach) sind unbehauchte, stimmlose und harte Verschlusslaute. Zu ihnen gehören der Dental Tau, der Labial Pi und der… …   Deutsch Wikipedia

  • Tenuis — Te|nu|is 〈f.; , nu|es〉 stimmloser Verschlusslaut, z. B. p, t, k [lat., „dünn, fein, zart“] * * * Tenuis   [lateinisch, eigentlich »dünn«] die, /...nues, Phonetik: Bezeichnung für stimmlosen Verschlusslaut (Laut).   * * * Te|nu|is …   Universal-Lexikon

  • tenuis — te|nu|is 〈Adj.; Med.〉 dünn, zart, fein [Etym.: → Tenuis] …   Lexikalische Deutsches Wörterbuch

  • tenuis — te̱nuis, te̱nue [...nu e; aus gleichbed. lat. tenuis]: dünn, zart; z. B. in der Fügung ↑Intestinum tenue (Anat.) …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

  • Tenuis — plonasis statusas T sritis gyvūnų anatomija, gyvūnų morfologija atitikmenys: lot. Tenuis ryšiai: platesnis terminas – pagrindiniai terminai sinonimas – švelnusis …   Veterinarinės anatomijos, histologijos ir embriologijos terminai

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”